Η Εκπαίδευση ως Χώρος Καινοτομίας: Τάσεις και Προκλήσεις στα Σύγχρονα Περιβάλλοντα Μάθησης

Θεσσαλονίκη, 20 Μαΐου 2016

 «Η Εκπαίδευση ως Χώρος Καινοτομίας»

Τάσεις και Προκλήσεις στα Σύγχρονα Περιβάλλοντα Μάθησης

Ανοιχτή συζήτηση

Οι προοπτικές και οι προκλήσεις που ανακύπτουν στα σύγχρονα περιβάλλοντα μάθησης, όπως και η σημασία και το περιεχόμενο της καινοτομίας στην εκπαίδευση, ήταν το θέμα της ανοιχτής εκδήλωσης που διοργάνωσε το Κολλέγιο Ανατόλια στις 18 Μαΐου 2016, στο Electra Palace στη Θεσσαλονίκη. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, του Ελληνικού Τμήματος του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών, του Δήμου Θεσσαλονίκης και της ΧΑΝΘ. Χορηγοί επικοινωνίας ήταν η εφημερίδα «Μακεδονία», το περιοδικό «Επιλογές» της Μακεδονίας της Κυριακής, το TV 100 και το FM 100.

Οι κεντρικοί ομιλητές περιέγραψαν τις σύγχρονες τάσεις και τα ζητούμενα των παιδαγωγικών προσεγγίσεων και τις συνέδεσαν με τους διαχρονικούς στόχους της εκπαίδευσης. Παρουσίασαν καινοτομίες που υλοποιούνται εντός και εκτός των σχολικών αιθουσών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αναδεικνύοντας τη βελτίωση που επιφέρει στη διδακτική και μαθησιακή εμπειρία η διάθεση των  εκπαιδευτικών να πειραματιστούν και να εφαρμόσουν διαφορετικό εκπαιδευτικό σχεδιασμό και να προσεγγίσουν με νέο πνεύμα τους μαθητές.

Το πολυπληθές κοινό, αποτελούμενο από εκπαιδευτικούς, φοιτητές και γονείς,  καλωσόρισε ο Πρόεδρος του Κολλεγίου Ανατόλια Δρ Πάνος Βλάχος επισημαίνοντας την ανάγκη της διαρκούς επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. «Σε γενικές γραμμές πολλές χώρες ακόμα βασίζονται σε μαθησιακές προσεγγίσεις που έχουν τις ρίζες τους στην εποχή της βιομηχανικής επανάστασης. Τα νέα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας και οι νέες κοινωνικές δομές κάνουν επιτακτική την ανάγκη να επανεξετάσουμε και να αναθεωρήσουμε τον τρόπο που προσεγγίζουμε την μάθηση» τόνισε.

Ο Δημήτρης Πνευματικός, αναπληρωτής καθηγητής Εξελικτικής Ψυχολογίας και Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ανέδειξε τη σημασία των σχέσεων που αναπτύσσονται μέσα στην τάξη και των μαθητικών επιδόσεων. «Όταν το ηθικό των μαθητών είναι υψηλό, διαπιστώνουμε ότι τα παιδιά αγγίζουν το βέλτιστο επίπεδο των ικανοτήτων τους» είπε και υποστήριξε ότι «η τεχνολογία πρέπει να καλύψει τις ανάγκες της εκπαίδευσης, και όχι η εκπαίδευση την ανάγκη διεύρυνσης της αγοράς τεχνολογιών».

Ο Κωνσταντίνος Μπίκος, Πρόεδρος Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, Φιλοσοφικής ΑΠΘ περιέγραψε ως «μονόπλευρο» το σχολικό πρόγραμμα και έδωσε έναν διαφορετικό ορισμό της καινοτομίας: «Καινοτομία σημαίνει ο εκπαιδευτικός να δώσει σημασία, χρόνο, να σχεδιάσει δραστηριότητες και να διατηρεί τους στόχους της εκπαιδευτικής διαδικασίας για τη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του σύγχρονου μαθητή». Η ακαδημαϊκή μάθηση επηρεάζεται από το αναλυτικό πρόγραμμα, τη διδακτική δεινότητα του καθηγητή και τις συνθήκες των ανθρωπίνων σχέσεων που αναπτύσσονται στην αίθουσα, ανέφερε ο κ. Μπίκος θεωρώντας πως «το σύγχρονο σχολείο κερδίζει όλο και περισσότερο βαρύτητα ως φορέας κοινωνικοποίησης».

Ο Νικόλαος Φαχαντίδης, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας διευκρίνισε πως η «τεχνολογική καινοτομία δεν είναι και υποχρεωτικά καινοτομία στην εκπαίδευση» και πως «στόχος της είναι να ικανοποιήσει τους στόχους της και τις επιστήμες της εκπαίδευσης, προσαρμοζόμενη στις συνθήκες και τις απαιτήσεις της εποχής». Ο κ. Φαχαντίδης χρησιμοποίησε ως παράδειγμα την Εκπαιδευτική Ρομποτική, παρουσιάζοντας το ως χώρο συμβολής πολλών επιστημών με απτές δραστηριότητες για τα παιδιά.

Η Μαρία Λεωνίδα, σκηνοθέτις κινηματογράφου και επιμορφώτρια του Κέντρου Εκπαιδευτικών Δράσεων «Καρπός» υπενθύμισε τον ρόλο της οικογένειας στην απόκτηση των πρώτων γνώσεων του παιδιού. Η σημασία της εικόνας, ως τρόπου θέασης και αντίληψης του κόσμου, και η διαδεδομένη χρήση της απαιτεί «από  εκπαιδευτικούς και γονείς να βοηθήσουν το παιδί να ασκήσει τη ματιά του και την κριτική του σκέψη με πολύ απλούς τρόπους, όπως συζητώντας μαζί του για όλα αυτά που βλέπει και παρακολουθεί  σε μία εικόνα ή μέσω αυτής».

Τέλος, ο Σταμάτης Δραγουμάνος, Πρόεδρος Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων, Ελληνικό Τμήμα του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών, έθεσε το ερώτημα «αν η κοινωνία και οι εκπαιδευτικοί είναι έτοιμοι να αποδεχτούν τον καθηγητή ως συνοδοιπόρο στον δρόμο της γνώσης μαζί με τους μαθητές του και όχι παντογνώστη. Ο ρόλος της καινοτομίας είναι να το διερευνήσει» είπε.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του  5ου Εκπαιδευτικού Συμποσίου TeAch του Κολλεγίου Ανατόλια.

Την εκδήλωση συντόνισε η Δρ Χάιδω Σαμαρά, Διευθύντρια Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού & Ανάπτυξης του Κολλεγίου Ανατόλια και συντονίστρια του Εκπαιδευτικού Συμποσίου TeAch.

(από αριστερά)

Νικόλαος Φαχαντίδης, Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονία

Κωνσταντίνος Μπίκος, Πρόεδρος Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, Φιλοσοφικής ΑΠΘ

Δημήτρης Πνευματικός, αναπληρωτής καθηγητής Εξελικτικής Ψυχολογίας και Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας

Δρ Χάιδω Σαμαρά, Συντονίστρια εκδήλωσης και του  5ου Εκπαιδευτικού Συμποσίου TeAch του Κολλεγίου Ανατόλια

Μαρία Λεωνίδα, Σκηνοθέτις κινηματογράφου, Επιμορφώτρια του Κέντρου Εκπαιδευτικών Δράσεων «Καρπός»

Σταμάτης Δραγουμάνος, Πρόεδρος Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων, Ελληνικό Τμήμα του Ινστιτούτου Ηλεκτρολόγων και Ηλεκτρονικών Μηχανικών

Δρ Πάνος Βλάχος, Πρόεδρος Κολλεγίου Ανατόλια